Włoski system edukacyjny – jak działa szkoła we Włoszech?

Włoski system edukacyjny różni się od polskiego bardziej, niż mogłoby się wydawać. Zamiast podstawówki i gimnazjum – szkoła podstawowa i dwa stopnie szkoły średniej. Zamiast jednej matury – egzamin państwowy, który zdaje się po wybranym profilu liceum. I zamiast jednolitego systemu – zróżnicowanie regionalne.
Ten przewodnik wyjaśni Ci dokładnie, jak wygląda włoska edukacja: od żłobka do matury. Przyda się każdemu Polakowi mieszkającemu we Włoszech z dzieckiem – lub planującemu taką przeprowadzkę.

Edukacja we Włoszech – najważniejsze informacje

• Edukacja jest obowiązkowa od 6 do 16 roku życia,

• system dzieli się na 5 etapów edukacyjnych,

• szkoły publiczne są bezpłatne (z niewielkimi opłatami za wyżywienie, podręczniki, zajęcia dodatkowe),

• istnieją również szkoły prywatne, katolickie i międzynarodowe,

• nauczanie odbywa się wyłącznie w języku włoskim (z wyjątkiem szkół międzynarodowych),

• w programie obowiązkowo: język włoski, matematyka, historia, przyroda, religia (lub etyka), języki obce, sport i sztuka.

Struktura włoskiego systemu edukacji

Etap 1: Żłobek i przedszkole

Omówione w szczegółach w [tym artykule → link].
Przedszkole (scuola dell’infanzia) odgrywa we Włoszech bardzo ważną rolę – dzieci uczą się rytmu, współpracy, podstawowych pojęć edukacyjnych.
Choć nie jest obowiązkowe, uczęszcza do niego niemal 100% dzieci.

Etap 2: Scuola primaria – szkoła podstawowa (6–11 lat)

• 5 klas, bez podziału na cykle (klasy I–V),

• nauczanie przez jednego głównego nauczyciela + nauczycieli specjalistycznych,

• duży nacisk na język włoski, matematykę, przyrodę i wychowanie obywatelskie,

• uczniowie zaczynają naukę języka angielskiego od 1. lub 3. klasy.

🟢 Dziecko z Polski:

Może rozpocząć naukę w odpowiedniej klasie na podstawie wieku i ewaluacji przez nauczycieli. W razie potrzeby dostaje wsparcie w języku włoskim jako obcym (italiano L2).

Etap 3: Scuola secondaria di primo grado – gimnazjum (11–14 lat)

• 3 lata nauki, klasy I–III,

• więcej przedmiotów, każdy nauczany przez innego nauczyciela,

• w programie: drugi język obcy (francuski, niemiecki, hiszpański), geografia, biologia, fizyka, muzyka, technika, religia, WF,

• na zakończenie: egzamin końcowy (esame di terza media), który składa się z testów i prezentacji multimedialnej (tesina).

Etap 4: Scuola secondaria di secondo grado – szkoła średnia (14–19 lat)

Największy wybór i największy podział: w wieku 14 lat uczeń musi wybrać profil szkoły średniej.

Główne typy szkół:

Rodzaje liceów:

• Liceo classico – z łaciną i greką,

• Liceo scientifico – z matematyką i fizyką,

• Liceo linguistico – 3 języki obce,

• Liceo artistico – rysunek, sztuka, projektowanie,

• Liceo delle scienze umane – pedagogika, psychologia, edukacja.

📌 Najpopularniejsze wśród cudzoziemców są licea językowe, technika informatyczne i zawodówki związane z gastronomią, turystyką, logistyką.

Etap 5: Egzamin końcowy – Esame di Stato

Po 5 latach szkoły średniej (liceum lub technikum) uczeń przystępuje do Esame di Stato – odpowiednik matury.
Składa się z części pisemnej, ustnej oraz prezentacji projektu końcowego.

✅ Ukończenie szkoły średniej z egzaminem daje możliwość:

• wstępu na studia wyższe we Włoszech lub za granicą,

• uzyskania pełnych praw zawodowych (kwalifikacje),

• nostryfikacji dyplomu w innym kraju UE.

System oceniania we włoskiej szkole

Włoskie szkoły używają skali ocen od 1 do 10.

Uczniowie otrzymują świadectwa dwa razy w roku. Promocja zależy od średniej i frekwencji – w praktyce, uczniowie są rzadko powtarzani, ale oceny mają duże znaczenie przy wyborze szkoły średniej.

Religia, etyka, języki – co można wybrać?

• Religia katolicka jest domyślna, ale można z niej zrezygnować przy zapisie do szkoły.

• W jej miejsce uczeń może:

  • uczęszczać na etykę,

  • realizować program alternatywny,

  • mieć godzinę wolną.

• Język angielski jest obowiązkowy,

• drugi język do wyboru: niemiecki, francuski, hiszpański, rzadziej rosyjski lub chiński.

📌 W szkołach z dużą liczbą dzieci cudzoziemskich wprowadzane są programy wsparcia językowego – italiano per stranieri.

Integracja dzieci cudzoziemskich – jak wygląda w praktyce?

Włoski system kładzie nacisk na integrację i inkluzję.
Szkoły publiczne:

• oferują kursy języka włoskiego dla uczniów cudzoziemskich,

• mają specjalistów: pedagogów, logopedów, psychologów szkolnych,

• umożliwiają udział w zajęciach pozalekcyjnych i programach lokalnych (muzyka, sport, teatr),

• często współpracują z rodzinami i gminą w zakresie integracji społecznej.

Jak MooseCasaItalia może pomóc Twojemu dziecku?

✅ Wyjaśnimy Ci wszystkie niuanse włoskiego systemu edukacji,
✅ Pomożemy wybrać odpowiednią szkołę i profil liceum,
✅ Złożymy dokumenty, przetłumaczymy świadectwa,
✅ Skontaktujemy się ze szkołą i pomożemy przejść proces adaptacji,
✅ Zorganizujemy korepetycje z włoskiego (italiano L2) dla dzieci.

📩 contakt@moosecasaitalia.com
🌐 www.moosecasaitalia.com

Podsumowanie – edukacja we Włoszech w skrócie